Τα όπλα που χρησιμοποιεί το τεχνοβιομηχανικό σύστημα ώστε να καταφέρνει να επιβάλλεται και να αναπαράγεται, βρίσκονται σε δομές και υπηρεσίες που φαντάζουν να λειτουργούν κάτω από ένα καθεστώς ουδετερότητας ή ακόμα και εξυπηρετικά ως προς τις ανθρώπινες ανάγκες. Φαντάζουν ουδέτερα επειδή απλά έχουμε εξημερωθεί στον τρόπο ζωής που διαμορφώνουν. Η διεξοδική ερμηνεία του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου συστήματος, είναι μια διεργασία απαραίτητη για να «ξεφύγουμε» και να καταφέρουμε στοχευμένα και καταστροφικά πλήγματα στη μεγα-μηχανή του πολιτισμού. Ιδιαίτερα στην εποχή αυτή, όπου η κυριαρχία επεκτείνει την επικράτειά της με φρενήρεις ρυθμούς αγγίζοντας κάθε σπιθαμή ελεύθερης και άγριας γης, πρέπει να δούμε ποια είναι τα μέσα που διαμορφώνουν αυτή την συνθήκη.
Η σωρεία αλλαγών που επέφερε ο πολιτισμός στον φυσικό κόσμο δεν θα μπορούσε να αφήσει ανέγγιχτο τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, που αποτελούν άλλωστε κομμάτι της ολότητας της φύσης. Από την εικόνα της σύγχρονης βιομηχανικής κοινωνίας και της τεχνολογικής πανούκλας, κυρίως των μητροπολιτικών κέντρων και της περιφέρειας τους, δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι, το πυκνό οδικό δίκτυο που καλύπτεται από πληθώρα αυτοκινήτων και άλλων τροχοφόρων, σιδηροδρομικές γραμμές πάνω στο έδαφος και στα σπλάχνα της γης, αεροπλάνα στους ουρανούς, σκάφη και υπερωκεάνια σε θάλασσες και ωκεανούς.
Κάθε κράτος για να καταφέρει να υπάρχει χρειάζεται απαραιτήτως να αναπτύξει τις δομές και τις υποδομές που θα λειτουργήσουν τη μηχανή του και θα οικοδομήσουν σχέσεις εξάρτησης. Στο τεχνητό περιβάλλον που κατασκευάστηκε και εξελίσσεται, το κράτος παρουσιάζεται και είναι η μόνη φερέγγυος δύναμη που μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα για την πολιτισμένη κοινωνικότητα. Εφ’ όσον οι συνθήκες ζωής που επιφέρει ο πολιτισμός δεν μπορούν να είναι τίποτα διαφορετικό από εξουσιαστικές για κάθε ύπαρξη, έτσι και η δόμηση του κράτους είναι η μόνη που μπορεί να τις εξασφαλίσει. Μέσα από ένα δίκτυ δομών, νόμων και θεσμών το κράτος και ο πολιτισμός είναι δύο καταστάσεις που πορεύονται μαζί από τα βάθη του χρόνου και το ένα προϋποθέτει το άλλο για την ύπαρξή τους. Η προέλασή τους πραγματοποιείται με καταστροφικό τρόπο ως προς την ελεύθερη ύπαρξη του φυσικού κόσμου. Διότι κάθε εκατοστό καινούριας στρώσης τσιμέντου επάνω στο άγριο χώμα, κάθε νέος πυλώνας ηλεκτρικού δικτύου που «φυτρώνει» σε ένα απάτητο δάσος, κάθε καινούριο αμάξι και κάθε καινούριο μηχάνημα του τεχνολογικού «θαύματος» σηματοδοτεί την αλλοίωση της αυθεντικής άγριας ύπαρξης και την περαιτέρω διαδικασία εξημέρωσης. Γι’ αυτό το λόγο η καταστροφή της κυριαρχίας και των δομών της, θα πρέπει να εξαπλωθεί στο σύνολο του τεχνικού κόσμου.
Η μεταφορά εμπορευμάτων και ανθρώπων αποτελούν βασική προϋπόθεση για την κίνηση της μηχανής του πολιτισμού. Επομένως στη σύγχρονη τεχνολογική κοινωνία όποια δομή σχετίζεται με τις μεταφορές, δεν μπορεί παρά να ερμηνεύεται ως απαραίτητο κομμάτι στο παζλ της αστικοποίησης, της βιομηχανοποίησης και της διακοπής της αρχέγονης συμβιωτικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση.
Από την φυσική περιπλάνηση στην συστηματοποιημένη μεταφορά
Στα παρθένα εδάφη, εκεί όπου ο πολιτισμός δεν είχε δομηθεί ή δεν είχε φτάσει ακόμα για να τα μολύνει, οι σχέσεις των ανθρώπων που κατοικούσαν σ’ αυτά, (τόσο μεταξύ τους, όσο και με τη φύση) ήταν ξεκάθαρα διαφορετικές από αυτές των πολιτισμένων. Οι απολίτιστοι έχοντας αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με το φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούσαν (και εξακολουθούν να ζουν ορισμένοι), βρίσκονταν κατά βάση εναρμονισμένοι με τους ρυθμούς του. Η έννοια του χρόνου και του χώρου σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είχε καμιά ιδιαίτερη σημασία ή τουλάχιστον δεν είχε καμιά σχέση με την έννοια και την σημασία που δίνεται στις μαζικές κοινωνίες του βιομηχανικού κόσμου. Η μετακίνηση των άγριων φυλών και ομάδων βασιζόταν σε φυσικές αιτίες (δυνατότητα εύρεσης τροφής, κλιματολογικές συνθήκες). Αρκετές φορές αναγκάζονταν να περπατήσουν μεγάλες αποστάσεις προς εύρεση κάποιας καινούριας τοποθεσίας για να εγκατασταθούν ή να αναζητήσουν τροφή μέσω της τροφοσυλλογής ή του κυνηγιού. Ας ξεκαθαρίσουμε όμως ότι η νομαδική ζωή δεν αφορούσε όλες τις απολίτιστες ομάδες και φυλές.
Η μετακίνηση και περιπλάνηση των ανθρώπων με τα ίδια τους τα πόδια, χωρίς δηλαδή να χρησιμοποιούν κάποιο τεχνητό μέσο, είναι σύμφυτη με την ύπαρξη τους και την εξέλιξη τους ως είδος εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Ο νομαδικός τρόπος ζωής στην ουσία δεν έχει εκλείψει εντελώς αφού εξακολουθεί να βιώνεται ακόμα και σήμερα στις εναπομείνασες φυλές ιθαγενών που εμμένουν στον πρωτογενή τρόπο ζωής. Η μετακίνηση για αυτούς τους ανθρώπους είναι ζωτικής σημασίας, όπως και μια απόλυτα φυσική ανάγκη, κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι μια ξεκομμένη κατάσταση από την ολότητα της ζωής τους και τους ρυθμούς της φύσης. Πόσο μάλλον δεν μπορεί να νοηθεί ως μια αγγαρεία ή κάποιου είδους εξαναγκασμός. Με παρόμοιο τρόπο, ως φυσική ανάγκη, πολλά είδη ζώων μεταναστεύουν, ανά εποχές από ένα μέρος σε άλλο. Τα μονόξυλα-κανό ήταν τα πρώτα οχήματα φτιαγμένα από κορμούς δέντρων, κάτι που δείχνει τη χρήση απλών μέσων που προσφέρονται άμεσα από τη φύση, χωρίς καταστροφικές μεθόδους γι’ αυτήν και χωρίς μηχανισμούς ελέγχου και εκμετάλλευσης άλλων ανθρώπων.
Η εξημέρωση ζώων και φυτών σε ορισμένα μέρη της Γης, οδήγησε στην αγροτική ενασχόληση και παραγωγή, η οποία με τη πάροδο του χρόνου εντατικοποιήθηκε. Η έλευση του πολιτισμού σε αυτές τις περιοχές και ειδικά στη Γόνιμη Ημισέληνο έφερε καινούρια δεδομένα στις μέχρι τότε ανεξούσιες συνθήκες (που δεν ήταν πάντα μια ειδυλλιακή κατάσταση). Εξημερώσιμα ζώα όπως τα γαϊδούρια, τα λάμα, τα άλογα, οι καμήλες και οι αγελάδες έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης ως μεταφορικά μέσα, κάτι που συμβαίνει μέχρι σήμερα.
Η εφεύρεση και η πρώτη χρήση του τροχού στη Μεσοποταμία συνέβαλε στην αύξηση της παραγωγής πλεονάσματος και των εμπορικών συναλλαγών. Η εξημέρωση ζώων, σε συνδυασμό με την εφεύρεση του τροχού οδήγησε στην κατασκευή ζωήλατων μεταφορικών οχημάτων, τις γνωστές άμαξες.
Με την σταδιακή διάλυση όλο και περισσότερων ανθρώπινων ομαδοποιήσεων και κοινοτήτων, που συνήθως βρίσκονταν σε μια νομαδική ή ημινομαδική ελεύθερη κατάσταση και εναρμονισμένες με τη φύση, άρχισε η οργάνωση σε μαζικές κοινωνίες αγροτικού τύπου. Οι ελεύθερες περιπλανήσεις διακόπηκαν και οι μετακινήσεις συστηματοποιήθηκαν έτσι ώστε να αναπαράγεται ο εξουσιαστικός μηχανισμός του κράτους.
Η εφεύρεση του τροχού βοήθησε, χωρίς να ήταν ο απόλυτος παράγοντας, στην γέννηση και άλλων συγγενικών εργαλείων. Τα οποία με την σειρά τους και σε συνδυασμό με πλήθος άλλων εφευρέσεων (χωρίς να υπάρχει μια γραμμική ιστορική εξέλιξη) οδήγησαν στην κατασκευή μηχανών, φτάνοντας στα σημερινά αυτοκίνητα και τα άλλα σύγχρονα μέσα μεταφοράς. Πρέπει να τονιστεί ότι το σύνολο όλων αυτών των εφευρέσεων και ειδικά αυτών των τελευταίων αιώνων (που μπορούμε να τις μελετήσουμε καλύτερα) δεν προήλθαν από ελεύθερες κοινότητες ανθρώπων, αλλά από μαζικές κοινωνίες με κράτος, καταμερισμό εργασίας και εξειδίκευση.
Βιομηχανικά μέσα μεταφοράς και κυριαρχία
Η ραγδαία ανάπτυξη των πόλεων και η επέκταση του αστικού τοπίου, εις βάρος του φυσικού, ήταν μία από τις πολλές αλλαγές που έφερε μαζί της η βιομηχανική επανάσταση. Μεγάλα πλήθη ανθρώπων οδηγήθηκαν στις πόλεις, ακολουθώντας τις απαιτήσεις της βιομηχανικής εποχής. Ο τομέας των μεταφορών ως αναπόσπαστο και απαραίτητο κομμάτι του τεχνοβιομηχανικού συστήματος και της πολιτισμένης ζωής δεν θα μπορούσε να λείπει από το βιομηχανοποιημένο αστικό τοπίο, αποτελώντας μάλιστα ένα από τα χαρακτηριστικότερα γνωρίσματα της πόλης.
Είναι γνωστό ότι τον 19ο αιώνα, πριν την αθρόα κατασκευή και επέκταση της σύγχρονης οδοποιίας και της μαζικής παραγωγής αυτοκινήτων, η πιο εξελιγμένη εφαρμογή στο τομέα των μεταφορών, ήταν ο σιδηρόδρομος και τα ατμοκίνητα τρένα. Το σιδηροδρομικό δίκτυο ήταν η πιο γρήγορη και αποδοτική μέθοδος για τη μεταφορά εμπορευμάτων για μεγάλες αποστάσεις στη ξηρά. Την περίοδο 1860-1910 η χρήση του σιδηροδρόμου ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη και αποτελούσε το κύριο μέσο μεταφοράς και βασικό μέσο ανάπτυξης της οικονομίας. Έτσι, ο σιδηρόδρομος συντέλεσε με τον τρόπο του στην αναδιάρθρωση της παραγωγής που εκφράστηκε μέσα από τη βιομηχανοποίηση της, στο κτίσιμο των αστικών και βιομηχανικών κέντρων και την ενσωμάτωση των πρώην αγροτών στα κάτεργα της μαζικής παραγωγής.
Η εφεύρεση του αυτοκινήτου ήταν απλά ένα ακόμα τεχνικό κατασκεύασμα που «γεννήθηκε» από τους ξέφρενους ρυθμούς της βιομηχανοποίησης της ζωής. Στην ουσία οι άνθρωποι δεν αισθάνονταν ότι είχαν ανάγκη το αυτοκίνητο ή τα άλλα μέσα μεταφοράς πριν την εφεύρεση τους, το ίδιο το τεχνοβιομηχανικό σύστημα κατασκεύασε ένα σωρό από επίπλαστες ανάγκες. Όταν ο Karl Benz εφηύρε το πρώτο αυτοκίνητο (με μηχανή) στη Γερμανία το 1885, δύσκολα θα μπορούσε ίσως να φανταστεί ότι το τερατούργημά του θα έφτανε σε αριθμό το ένα δισεκατομμύριο παγκοσμίως στη σημερινή εποχή.
Σήμερα αντιστοιχεί αναλογικά ένα αυτοκίνητο ανά εφτά κατοίκους του πλανήτη. Ιδιαίτερα στην Ευρώπη, τις Η.Π.Α και την Άπω Ανατολή η αναλογία αυτή πλησιάζει το ένα αυτοκίνητο ανά δύο κατοίκους. Σύμφωνα με έρευνες χρειάστηκαν 26 χρόνια μόνο για να διπλασιαστούν τα αυτοκίνητα παγκοσμίως. Το 1960 αριθμούσαν σε 250 εκατομμύρια, ενώ το 1986 σε 500 εκατομμύρια. Παράλληλα οι θάνατοι από αυτοκινητιστικά ατυχήματα κυμάνθηκαν από 20 εκατομμύρια συνολικά τον 20ο αιώνα σε 1, 2 εκατομμύρια κάθε χρόνο τον 21ο. Το αυτοκίνητο χρησιμοποιείται σαν μέσο μεταφοράς και παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα αποτελεί αντικείμενο κοινωνικής καταξίωσης και φετιχισμού, διαμορφώνοντας τη δικιά του ηθική και μόδα, η οποία διέπει τις μαζικές κοινωνίες κυρίως του δυτικού τύπου.
Σήμερα τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν ένα «συνηθισμένο» γεγονός που περνά στα ψιλά γράμματα των εφημερίδων ή που δεν δημοσιοποιείται καν. Στην πραγματικότητα όμως αποτελούν μια ολόκληρη γενοκτονία που συμπεριλαμβάνει καθημερινά, ανθρώπους και ζώα. Εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από τροχαία ατυχήματα ή τραυματίζονται κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 55,9% των θανάτων από ατυχήματα στον ανθρώπινο πληθυσμό, οφείλονται σε τροχαία. Αμέτρητα ζώα συμπεριλαμβανομένων και σπάνιων ειδών σκοτώνονται από διερχόμενα αμάξια, ως ένα ακόμα αποτέλεσμα της διείσδυσης του τεχνικού κόσμου στο φυσικό. Νεκρά-διαμελισμένα ζώα που κείτονται στην άσφαλτο μέσα στις πόλεις, αλλά και άγρια ζώα σε κάποιο δρόμο που διασχίζει μια πλαγιά είναι μια κλασσική εικόνα. Μια εικόνα που αντανακλά με τον πιο ωμό τρόπο την καταστροφή και το θάνατο που σπέρνει ο πολιτισμός, και που αυτό δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποσιωπηθεί.
Η χρήση του αυτοκινήτου και οι πολυάριθμες αυτοκινητοβιομηχανίες που το παράγουν, αποτελούν ένα κομμάτι μόνο από αυτό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως βιομηχανία μεταφορών. Ένα σύνολο άλλων βιομηχανιών και οικονομικών εταιριών συνδέονται με την βιομηχανία του αυτοκινήτου όπως αυτή της εξόρυξης πετρελαίου και μετάλλων, της οδοποιίας, των κατασκευαστικών έργων, οι κτηματομεσιτικές εταιρίες, οι εμπορικές και βέβαια οι ασφαλιστικές εταιρίες. Ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες των τεχνολογικών ανέσεων και της κατανάλωσης, η διαπλοκή αυτών των τομέων παραγωγής είναι πλήρως αλληλοεξαρτώμενοι. Το βιομηχανικό σύμπλεγμα των μεταφορών είναι απαραίτητο για την δόμηση και επέκταση των πόλεων και την λειτουργία του σύγχρονου κρατικού μηχανισμού. Ποιος μπορεί άλλωστε να φανταστεί την μαζική κοινωνία, την πόλη ή τον κρατικό μηχανισμό χωρίς την στοιχειώδη έστω δόμηση αστικών συγκοινωνιών και δρόμων;
Η βιομηχανία των μεταφορών εκτός του ότι είναι μια απαραίτητη δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη και την ύπαρξη του συμπλέγματος κυριαρχίας, έχει και ως συνεπακόλουθο την περαιτέρω εξημέρωση, καθυπόταξη και εξάρτηση των ανθρώπων. Επιπλέον η βιομηχανία μεταφορών επεμβαίνει και εξαπλώνεται καταστροφικά σε ζωτικά στοιχεία του φυσικού κόσμου. Η γη ξεκοιλιάζεται για την εξόρυξη πετρελαίου και διάφορων μεταλλευμάτων, τα δάση καταστρέφονται για την διάνοιξη οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων, οι ακτογραμμές καταστρέφονται για την κατασκευή λιμανιών, θάλασσες μολύνονται από τις πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου και από τα τοξικά απόβλητα των πλοίων. Ο αέρας δηλητηριάζεται από την κηροζίνη των αερομεταφορών και από τα δηλητηριώδη αέρια των βιομηχανιών και άλλων κατασκευασμάτων. Χλωρίδα, πανίδα και βιότοποι εξαφανίζονται. Η φύση που είναι η μόνη που μπορεί να προσφέρει τους καρπούς της άγριας ελευθερίας και της αναρχίας καταστρέφεται. Η γη, το νερό και ο αέρας στον πολιτισμένο ανθρωποκεντρικό κόσμο δηλητηριάζονται. Η συνεχής διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρόμων τεμαχίζουν ολόκληρους βιότοπους οδηγώντας στον περαιτέρω εκφυλισμό και την καταστροφή τους. Από αυτή την οπτική(του πολιτισμού), η φύση οφείλει να βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο και τις υπηρεσίας των τεχνοκρατών.
Η σωστή ανάπτυξη του βιομηχανικού κράτους, η εύρυθμη λειτουργία των αστικών κέντρων και ο πολεοδομικός σχεδιασμός τους, περνάει μέσα από και σε συνάρτηση με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός λειτουργικού και σύγχρονου οδικού δικτύου. Με την εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας και με τις ευλογίες της επιστήμης ένα πυκνό και ορθολογικό δίκτυο για την εύκολη και γρήγορη μεταφορά ζωντανών ή μη εμπορευμάτων, δεν φαντάζει και τόσο δύσκολος στόχος. Σήμερα ένα πυκνό δίκτυο που συνδέει τις πόλεις αναμεταξύ τους, καθώς και με την περιφέρεια τους είναι γεγονός. Ένας ολόκληρος μηχανισμός που αποτελείται από ποικίλα μέσα μεταφοράς έχει αναπτυχθεί για την εξυπηρέτηση και την εύρυθμη λειτουργία των διαδικασιών του πολιτισμού και μόνο. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να υπάρξει διαφορετικά. Είτε μιλάμε για ένα αεροπλάνο, είτε για ένα αμάξι, αντικρίζουμε έναν διαπλεγμένο μηχανισμό που δομείται για την αναπαραγωγή και εξάπλωση του πολιτισμού. Πολύπλοκα τεχνητά κατασκευάσματα που δεν έχουν καμιά θέση, όπως δεν είχαν ποτέ σε συνθήκες μη ύπαρξης κράτους και εξουσιαστικών δομών. Δεν μπορεί επίσης να αγνοηθεί ή να κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε ότι η ύπαρξη των μέσων μεταφοράς, όπως και πλήθος άλλων τεχνικών και πολύπλοκων κατασκευών, προϋποθέτουν πλήρη εξειδίκευση και καταμερισμό εργασίας για την παραγωγή τους, που μόνο ένας κρατικός μηχανισμός μπορεί να εγγυηθεί, στήνοντας τις κατάλληλες δομές και υποδομές. Το ίδιο ισχύει και για την εξόρυξη «πρώτων υλών» για την κατασκευή τους. Ένας φαύλος κύκλος εξελίσσεται, κάθε μέσο μεταφοράς χρειάζεται νέα αναπτυξιακά έργα υποδομών, την διάνοιξη μεγαλύτερου και πυκνότερου οδικού-σιδηροδρομικού δικτύου και με τη σειρά της κάθε καινούρια οδός επιβάλλει την περαιτέρω ανάπτυξη των μέσων μεταφοράς. Το ίδιο ισχύει και με τα αλυσιδωτά αποτελέσματα της αστικοποίησης, την νέκρωση της φύσης, την καταστροφή της αυτενέργειας και αυτάρκειας του ανθρώπινου σώματος. Ο πολιτισμός εξαπλώνεται σαν ιός σε κάθε μέρος της γης, σε κάθε άγριο κομμάτι του φυσικού κόσμου, σε κάθε άνθρωπο που δεν έχει ακόμα «γευτεί» τις ανέσεις του, ελέγχοντας και καταστρέφοντας.
Ο μύθος της «ουδετερότητας» των δομών
Η ουδετερότητα των δομών της κυριαρχίας δεν υφίσταται σε καμιά περίπτωση. Οι κρατικές δομές λειτουργούν εξαρτώντας τους ανθρώπους από αυτές ενώ ελέγχουν και πειθαρχούν την μαζική κοινωνία. Κάθε τεχνική και κάθε κατασκευή από την στιγμή που προέρχεται από την καταμερισμένη εργασία της μαζικής κοινωνίας είναι ένα εφεύρημα που συμπυκνώνει τον κόσμο και την ηθική της κυριαρχίας. Η τυπική καθημερινότητα μας στον πολιτισμό, λειτουργεί για την συντήρηση και την ανάπτυξη του. Οι περισσότερες αν όχι όλες οι δραστηριότητες και οι κινήσεις μας, εντάσσονται μέσα σε ένα διάχυτο πλέγμα εξουσιαστικών σχέσεων και δομών, που έχει στήσει η κυριαρχία και λειτουργούν σαν άπειρα μικρά μέρη της κίνησης της μεγαμηχανής του πολιτισμού. Όλη αυτή η λειτουργική συνοχή της μαζικής κοινωνίας τρέφει την κυριαρχία. Ένα τεράστιο πλέγμα κοινωνικών σχέσεων και συμπεριφορών, θεσμών και μηχανισμών καταλαμβάνουν κάθε σπιθαμή ελεύθερης σκέψης και αντιμάχονται την επιθυμία για εξέγερση ενάντια σε κάθε συνθήκη αιχμαλωσίας. Όσο περισσότερο προχωρά ο οδοστρωτήρας του πολιτισμού, τόσο περισσότερο ισχυροποιούνται οι σχέσεις εξάρτησης με αυτόν και τόσο περισσότερο πολεμείται το άγριο ένστικτο της απελευθέρωσης και της αναρχίας.
Η εικόνα της μαζικής κοινωνίας στις πόλεις είναι τραγική. Ανθρώπινα ζώα μεταμορφωμένα σε ανυπόμονους επιβάτες/καταναλωτές βαδίζουν με ταχύ και έντονο ρυθμό «για να προλάβουν», επειδή «ο χρόνος είναι χρήμα». Τα μέσα μεταφοράς κατακλύζουν κάθε σημείο του εδάφους, εντείνοντας το αίσθημα δυσφορίας που ήδη προκαλεί το τσιμέντο των πολυκατοικιών, μεταφέροντας ανθρώπους εξαρτημένους από το παραμύθι της προόδου. Τα φανάρια και τα οδικά σήματα δίνουν εντολές για την εύρυθμη λειτουργία της κυκλοφορίας και της μετακίνησης εμπορευμάτων. Η μαζοποίηση φτάνει στο απόγειό της με το μποτιλιάρισμα των οχημάτων και τον συνωστισμό στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η εικόνα αυτή της αποξένωσης και της «μάζας» δεν είναι άσχετη με την διαμόρφωση μιας χωρίς νόημα καθημερινότητας. Οι θάνατοι από αυτοκτονίες, η εξάρτηση από ψυχοφάρμακα και ναρκωτικά είναι γεγονότα παράλληλα με τους θανάτους από τα αυτοκινητιστικά ατυχήματα, αφού είναι φαινόμενα συνυφασμένα με την μηχανοποιημένη εποχή.
Κυριαρχία «φιλική προς το περιβάλλον»
Τα τελευταία χρόνια η εικόνα της οικολογικής καταστροφής που επιφέρει το τεχνοβιομηχανικό σύμπλεγμα, αποτελεί για την κυριαρχία μια ακόμα ευκαιρία για κέρδη μέσω νέων ”ευαισθητοποιημένων” επενδύσεων στο τομέα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Η ευαισθητοποίηση και η ενεργητικότητα των πολιτών που προμοτάρεται από το ίδιο το σύστημα, έχει διαμορφώσει σε σύντομο διάστημα μια καταναλωτική νοοτροπία που υποτίθεται ότι είναι φιλική προς τον φυσικό κόσμο. Είναι πλέον must η «οικολογική» κατανάλωση και παραγωγή. Μέσα σε ένα πνεύμα «ποιοτικότερης και ανθρωπινότερης» ζωής στη πόλη, η βιομηχανία των μεταφορών δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τις πράσινες ανησυχίες.
Η παγκοσμιοποιημένη κυριαρχία για να συνεχίσει να επεκτείνεται υιοθετεί ένα πράσινο προφίλ και αυτό ασφαλώς αποτυπώνεται και στην βιομηχανία μεταφορών. Πιο συγκεκριμένα προωθείται η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, τα βιοκαύσιμα, η κυκλοφορία υβριδικών και άλλων «φιλικών» προς το περιβάλλον αυτοκινήτων, η χρήση του ποδηλάτου και η κατασκευή ποδηλατοδρόμων. Τώρα που οι ενεργειακές ανάγκες του πολιτισμού έχουν διογκωθεί η κυριαρχία βρίσκει άλλη μια πηγή νέων επενδύσεων, θέτοντας στην υπηρεσία της κάθε στοιχείο της φύσης για την εξασφάλιση του «πολυπόθητου» παράγοντα ανάπτυξης. Η προσπάθεια που συντελείται για την αντικατάσταση του πετρελαίου με βιοκαύσιμα επιφέρει αλυσιδωτές συνέπειες στον φυσικό κόσμο και σε πληθυσμούς ανθρώπων. Τα βιοκαύσιμα παράγονται από την επεξεργασία οργανικών προϊόντων. Αυτό σημαίνει την επέκταση της γεωργικής παραγωγής σε άγρια εδάφη (βλ. Αμαζόνιος) και την αύξηση της τιμής βασικών προϊόντων διατροφής (βλ. δημητριακά) που για πληθυσμούς του τρίτου κόσμου κάτι τέτοια οδηγούν στην εξαθλίωση.
Η προσπάθεια της κυριαρχίας να δείξει το ευαισθητοποιημένο προφίλ της, προωθώντας πράσινα μέσα μεταφοράς, είναι μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού από την ουσία του προβλήματος που πρέπει να αναγνωριστεί από τον καθένα και να χτυπηθεί. Και το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο από την ίδια την ύπαρξη της κυριαρχίας, των δομών της και των συνθηκών υποδούλωσης και εξευτελισμού που επιβάλλει. Είναι φανερό, ότι καμιά χρήση ποδηλάτου ή υβριδικών αυτοκινήτων και άλλων μέσων μεταφοράς, όσο ευρεία και αν είναι, δεν μπορεί να αντιταχθεί την ύπαρξη της πόλης, να αποδομήσει τις αλλοτριωμένες σχέσεις της μαζικής κοινωνίας, να ξηλώσει το τσιμέντο και εν τέλει να προκαλέσει ρωγμές στο τεχνοβιομηχανικό σύστημα. Οι διάφορες εναλλακτικές που προτείνονται είναι αφομοιώσιμες από το σύστημα και λειτουργούν μόνο για την αναπαραγωγή και την μεταρρύθμιση του.
Η ιδέα της σύγχρονης και εξελιγμένης μεγαλούπολης, η οποία θα συνδέεται με ένα ταχύ και σύγχρονο μεταφορικό δίκτυο που θα είναι συνδεδεμένο σε παγκόσμιο επίπεδο με άλλες μεγαλουπόλεις, υλοποιείται ήδη. Ο ρόλος και η χρήση των νέων τεχνολογιών σε αυτό το αποτρόπαιο εγχείρημα είναι καθοριστικός. Ο παγκόσμιος χαρακτήρας του τεχνοβιομηχανικού συστήματος απαιτεί για την ορθή λειτουργία του την ενοποίηση και τη μαζοποίηση. Αυτό σημαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση την εξάπλωση μεταφορικών δικτύων (όπως και τηλεματικών δικτύων) και την ενοποίηση πόλεων και κρατών ανά την υφήλιο. Τα σχέδια για την πραγματοποίηση της παγκόσμιας πόλης έχουν μπει ήδη σε πρακτική εφαρμογή. Σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στα σχέδια της την κατασκευή και διάνοιξη ενός οδικού δικτύου που θα διασχίζει και θα ενώνει όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη. Η όλη διαδικασία ενοποίησης δεν είναι άλλο από τη διεύρυνση και διαιώνιση των εξουσιαστικών σχέσεων και δομών.
Προς μια απελευθερωτική κατεύθυνση
Δεν θα καταφέρουμε να ζήσουμε χωρίς κράτος και εξουσία, αν δεν απορρίψουμε τις δομές και τις συνθήκες που αιχμαλωτίζουν το σύνολο του φυσικού κόσμου. Η αφύπνιση και η εξέγερση της κάθε ατομικότητας είναι το πρώτο σημαντικό βήμα για την καθολική απόρριψη του συνόλου της μηχανής του πολιτισμού, ενάντια στον τρόπο ζωής που έχει επιβληθεί και βρίσκεται σε σύγκρουση με την απλότητα και την άγρια ελευθερία που μπορεί να προσφέρει η φύση και η αναρχία.
Τα τεχνικά κατασκευάσματα και οι δομές των μέσων μεταφοράς δεν έχουν θέση σ’ ένα κόσμο άγριας ελευθερίας και αναρχίας. Ανήκουν στον κόσμο της μόλυνσης, της εξημέρωσης και της βιομηχανοποιημένης ζωής και γι’ αυτό δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς μια απελευθερωτική κατεύθυνση. Μονάχα η άρνηση και η καταστροφή τους, μπορεί να ανοίξει δυνατότητες προς τον εναρμονισμό μας με τους μαγικούς ρυθμούς της ελεύθερης ζωής. Οι άνθρωποι έζησαν για πολλά χρόνια χωρίς την χρήση μηχανικών μέσων μεταφοράς ή ζώων. Όπως και χωρίς τη χρήση πληθώρας άλλων εξειδικευμένων κατασκευών, επειδή δεν τα χρειάζονταν, διότι δεν είχαν αναπτύξει εξουσιαστικές σχέσεις και δομές. Αν αυτό δεν λέει κάτι, ίσως να πει η παρατήρηση ενός πτηνού που πετά ελεύθερο…
Σύμπραξη για την αναρχία
