Η καταπίεση και η εκμετάλλευση πηγάζουν από την κυριαρχία ως συνθήκη και ως πρακτική. Μπορούμε να διακρίνουμε την κυριαρχία στη ζωή ενός μόνο ατόμου που φέρει μια συγκεκριμένη ιδιότητα μέσα στη κοινωνία, ή αναλύοντας επιμέρους δομές του συστήματος ή το παγκόσμιο σύστημα στο σύνολο του.
Οι ανθρωπιστές και κατά προέκταση οι ιδεολογικοί υποστηρικτές του κράτους αγνοούν την καταπιεστική ουσία του συνόλου των κρατικών δομών προωθώντας και προασπίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και συμφέροντα. Συνήθως γι’ αυτούς η καταπίεση υπάρχει όπου δεν τηρούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα ή η νομοθεσία για τα άλλα ζώα και τον φυσικό κόσμο γενικότερα. Οι ακροαριστεροί εντοπίζουν την πηγή της καταπίεσης από το πολιτικό-οικονομικό σύστημα σε βάρος του χρυσοκέντητου κοινωνικού συνόλου, του «αδύναμου» λαού ή της «τάξης» των «από κάτω». Σε αυτή την περίπτωση, των ακροαριστερών, η ικανότητα ανάλυσης των πεπραγμένων και η εξαγωγή ουσιαστικών συμπερασμάτων περιορίζεται από την ιδεολογικοποίηση και τον τεμαχισμό της ολότητας της ζωής. Η ζωή μπαίνει με το ζόρι στις τετράγωνες φόρμες του ορθολογισμού για να συνταιριάξει με προκατασκευασμένες ντετερμινιστικές θεωρίες.
Κάθε πολιτική σκέψη και πρακτική, όπως αυτή των δεξιών και των αριστερών του μετα-επαναστατικού ρεύματος της Γαλλίας του 1789, εμπερικλείει αναπόφευκτα τις σκοπιμότητες και τα συμφεροντολογικά κίνητρα για την διατήρηση της οργανωμένης κοινωνίας, του κράτους και της πολιτισμικής προόδου. Για την ακροαριστερά τα πάντα αναλύονται με βάση τα κουτάκια της οικονομικής ταξικότητας και προοδευτικότητας. Το αποτέλεσμα αυτής της επιστημονικής ιδεοληψίας είναι η κατασκευή ενός ψηφιδωτού-στερεότυπου για το «καταπιεζόμενο υποκείμενο». Συνήθως οτιδήποτε άλλο έξω από το «ψηφιδωτό» αυτό αντιμετωπίζεται ως προβοκάτσια ή ως μικροαστισμός.
Το «ψηφιδωτό» αυτό φτιάχτηκε με τα βασικά συστατικά των επικρατουσών απόψεων κατά τον 19ο αιώνα στον δυτικό πολιτισμό. Ο έντονος ανθρωποκεντρισμός –αποκύημα του αναγεννησιακού ανθρωπισμού (μετάλλαξη- εκοσμίκευση της χριστιανικής διδασκαλίας) που θέλει τον άνθρωπο να είναι το κέντρο του σύμπαντος, ήταν ένα από τα βασικά συστατικά του «ψηφιδωτού». Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι ο ανθρωποκεντρισμός και ο ανθρωπισμός δεν έχουν σχέση με την όποια έκφραση αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων, αλλά με τις αντιλήψεις ανωτερότητας και τις πρακτικές παροχών που αναπτύχθηκαν στους αστικούς κύκλους της Δυτικής Ευρώπης από τον 17ο αιώνα και μετά. Ένα άλλο συστατικό του «ψηφιδωτού» ήταν η πίστη στην επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο, την ανωτερότητα των δυτικών επιτευγμάτων εις βάρος του φυσικού κόσμου συμπεριλαμβανομένου και των ανθρώπων που ζούσαν ενσωματωμένοι σε αυτόν.
Το σύνολο των δομών του πολιτισμού καταπιέζει όλα τα όντα της Γης και όχι μόνο το πολιτισμένο ανθρώπινο είδος. Αν και δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε το σώμα και το πνεύμα κάποιας ύπαρξης, οφείλουμε να τονίσουμε ότι η καταπίεση είναι κατά βάση μια ψυχολογική επιβολή και προκαλείται με διάφορους τρόπους, όχι μόνο από την σωματική καταπόνηση στην παραγωγική διαδικασία αλλά και έξω απ’ αυτήν. Με λίγα λόγια καταπίεση δεν αισθάνονται μόνο όσοι συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία ως εργάτες, εργαζόμενοι ή εξαρτημένα μέλη της κοινωνίας, αλλά η ολότητα της φυσικής ύπαρξης. Σήμερα αποδέχτης συστηματικής καταπίεσης είναι κάθε όν που εμπλέκεται ή επηρεάζεται από το πλέγμα των σχέσεων και των πρακτικών που τελούνται στον πολιτισμό. Προφανώς και κάποια άτομα κατέχουν κύριες ρυθμιστικές θέσεις που διαιωνίζουν και νομιμοποιούν την καταπίεση εις βάρος ολόκληρης της κοινωνίας. Οι κεφαλαιοκράτες, οι τεχνοκράτες, οι γραφειοκράτες και οι μπάτσοι είναι βασικοί υπεύθυνοι για την συγκρότηση του εξουσιαστικού παζλ και της μαζικής κοινωνίας, γι’ αυτό και είμαστε ξεκάθαρα εναντίον τους. Ανεξάρτητα με αυτό όμως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι η εξουσία παίρνει διάφορες μορφές, συμπυκνώνεται μέσα σε όλους τους θεσμούς της μαζικής κοινωνίας και η επιβολή της ξεπερνάει τα πλαίσια της πολιτισμένης ανθρωπότητας.
Όσο έχει να κάνει με το ανθρώπινο είδος, είναι γνωστό ότι στις χώρες που ήταν πρώην αποικίες των κρατών της Δυτικής Ευρώπης, η εκμετάλλευση και η εξαθλίωση είναι πιο έντονες απ’ ότι στις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος της υλικής αφθονίας των ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου. Διάφοροι ακροαριστεροί της δύσης μιλάνε για την οικονομική-εργατική εκμετάλλευση στο εσωτερικό των ανεπτυγμένων κρατών και επιτίθενται στο καπιταλιστικό σύστημα ως σύνολο. Άλλοι κομματικοί αριστεροί ως συμμέτοχοι στη κρατική διαχείριση, όπως και διάφοροι άλλοι πολιτικοί θιασώτες προσπαθούν να διαμορφώσουν κοινωνικούς πόλους και κινήματα για να διεκδικήσουν πολιτική εξουσία. Όλοι τους κινδυνολογούν στο ότι έχει να κάνει με τα κοινωνικά και εργατικά συμφέροντα, εξυμνούν την εργατιά και την εργασία για να καλοπιάσουν, ενώ εξωραΐζουν κοινωνικές δομές (κρατικές υπηρεσίες) για να φέρουν με το μέρος τους νέα μέλη. Θα ήταν ειλικρινείς οι παραπάνω αν έλεγαν προς τα έξω ότι αν σταματήσει η λεηλασία ανθρώπινων ζωών και φυσικού κόσμου στις αναπτυσσόμενες χώρες η ευμάρεια, η αφθονία και η κοινωνική οργάνωση της δύσης θα κατέρρεε. Δυστυχώς άθελα τους ή όχι όσοι υποστηρίζουν τα κοινωνικά και εργατικά συμφέροντα, στις συνθήκες που εννοείται ότι κατασκεύασε η χρόνια επιβολή της εξουσίας και όχι η φυσική εξέλιξη, επικυρώνουν το παγκόσμιο σύστημα που στηρίζεται και πάνω στους πόλους των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων βιομηχανικά κρατών.
Ο πολιτισμός και πιο συγκεκριμένα το βιομηχανικό σύστημα στην εξέλιξη του έφτασε να διαχωρίσει τον παγκόσμιο ανθρώπινο πληθυσμό σε διάφορα επίπεδα που δεν έχουν σχέση με κάποια φυσική πολυμορφία στον τρόπο ζωής και διαβίωσης. Ένα άτομο της σύγχρονης κοινωνίας μπορεί να ενσαρκώσει ταυτόχρονα πολλούς ρόλους εντός του παγκόσμιου συμπλέγματος σχέσεων. Η ανάλυση με βάση την οικονομική άνεση και διαστρωμάτωση του κάθε ανθρώπου καταλήγει σε στείρο δογματισμό. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να σπαταλήσουμε την ενεργητικότητα μας απαιτώντας την ισοκατανομή του παραγόμενου προϊόντος ή οργανώνοντας ένα πιο δίκαιο σύστημα. Ο λόγος είναι απλός, επειδή θα αφομοιωθούμε από τα γρανάζια της εξουσίας. Αν δεν μπει μπροστά η επιδίωξη για την καταστροφή της παγκόσμιας μηχανής του βιομηχανικού συστήματος και του κράτους ενώ εν αντιθέσει επιδιώξουμε λύσεις σε ζητήματα που τεχνηέντως τα διαχωρίζουμε από το συνολικό γίγνεσθαι αργά ή γρήγορα θα γίνουμε θεσμικοί εκφραστές της καταπίεσης.
Οι υπόλοιποι καταπιεζόμενοι με τα τέσσερα πόδια, τη γούνα ή τα άλλα μη ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά είναι αιχμάλωτοι από το σύστημα του ανθρώπινου πολιτισμού. Τα ανθρώπινα όντα μέσα στην πολυπλοκότητα των ρόλων της οργανωμένης κοινωνίας είναι συνήθως καταπιεστές και καταπιεζόμενοι ταυτόχρονα. Τα μη ανθρώπινα πλάσματα είναι και αυτά καταπιεζόμενα όντα από τον πολιτισμό, αλλά πότε θεσμικοί εκφραστές του. Τα μη ανθρώπινα ζώα σε αναλογία με τον ανθρώπινο πληθυσμό στοχοποιούνται σε πολλαπλάσιο βαθμό από την εξουσιαστική βία και καταπίεση. Η σύγκριση και η ποσοτικοποίηση όμως δεν έχει και τόση σημασία στην πραγματικότητα. Σημασία έχει ότι όλα τα έμβια όντα καταπιέζονται από τις πολιτισμένες πρακτικές και ότι η ελευθερία, η αναρχία και η αρμονία μπορούν να βιωθούν μόνο ως συνολικές συνθήκες με την απελευθέρωση όλης της πλάσης.
Το ζήτημα είναι να αρνηθούμε και να καταστρέψουμε τους θεσμούς που γεννούν την καταπίεση. Αυτό σημαίνει ότι μετά την καταστροφή των θεσμών θα πρέπει να διαβούμε το δρόμο της φύσης και όχι της πολιτικής, της εξημέρωσης και της ανοικοδόμησης μιας νέας πολιτείας. Ο καταπιεζόμενος εργάτης-εργαζόμενος και ο καθένας μας θα πρέπει να αρνηθεί το ρόλο του έτσι ώστε να μπορέσουμε να καταστρέψουμε το τεχνητό περιβάλλον που μας τους φόρεσε. Γενικότερα ο πολιτισμένος πληθυσμός ή θα επιδιώξει την αγνή επανασύνδεσή του με τον φυσικό κύκλο της ζωής ή θα διαιωνίζει την αθλιότητα.
Το ψηφιδωτό του «καταπιεσμένου υποκειμένου», έτσι όπως δομήθηκε από την προοδευτική ευρωπαϊκή διανόηση τον 19ο αιώνα, έχει την όψη του βιομηχανικού εργάτη ενώ η εξόντωση των ιθαγενών, των μη ανθρώπινων ζώων και της Γης είχαν μπει στην άκρη. Από τότε έχουν συμβεί και έχουν αλλάξει πάρα πολλά, αν και πολλοί συγγραφείς είχαν διατυπώσει από τότε συνολικές απόψεις σε σχέση με το ζήτημα της καταπίεσης.
Δεν αναζητούμε ένα νέο στερεότυπο-ψηφιδωτό, όπως για παράδειγμα της καταπιεσμένης γυναίκας, του σεξουαλικά καταπιεσμένου ανθρώπου, του καταπιεσμένου ζώου ή φυτού. Δεν θέλουμε να υπάρχουν υποκείμενα- υποχείρια μιας κατασκευασμένης- τεχνητής πραγματικότητας. Επιδιώκουμε την καταστροφή της εξουσίας για να υπάρχει ανεμπόδιστα η φυσική αρμονία που είναι η μόνη κατάσταση κατά την οποία θα ανθίσει το βίωμα της ελευθερίας.
Και αυτό ας ακουστεί καλά: ΑΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΟΥΜΕ ΚΑΘΕ ΕΞΟΥΣΙΑ, ΓΙΑ ΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΘΟΥΜΕ ΟΛΟΙ, ΓΙΑ ΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΘΕΙ ΚΑΘΕ ΓΗΙΝΗ ΥΠΑΡΞΗ.
Σύμπραξη για την αναρχία