Η αναδιάρθρωση του πανεπιστημίου και η ολική απελευθέρωση

Το εκπαιδευτικό σύστημα αναμφίβολα είναι ένας θεσμός –μηχανισμός μέρος του ευρύτερου συστήματος κυριαρχίας που εκφράζεται οργανωμένα από την κρατική δομή. Ως εκ τούτου πάντα το εκπαιδευτικό σύστημα είχε ρόλο την αναπαραγωγή και την διαιώνιση των σχέσεων εξουσίας στη κοινωνία.

Εκτός από την μύηση των ανθρώπων στην πειθαρχία και την υποταγή, μέσα από τους ρόλους και τα προγράμματα του εκπαιδευτικού συστήματος, η γνώση που παρέχει το σχολείο και το πανεπιστήμιο ήταν πάντα προσαρτημένη στις απαιτήσεις και τους σχεδιασμούς των κυρίαρχων.

Τους τελευταίους μήνες το κράτος σε συνεργασία με το ΔΝΤ επιβάλλει ένα σορό νέους νόμους που αποσκοπούν στην αναδιοργάνωση των όρων εκμετάλλευσης με την πρόφαση της οικονομικής κρίσης, η οποία είναι ΤΕΧΝΙΤΗ. Η κυριαρχία αλλάζει μορφή, αλλάζει ανάγκες, αλλάζει και ο τρόπος που επιβάλλεται, αλλά η ουσία της (εκμετάλλευση, υποταγή) παραμένει η ίδια.

Στις παρούσες συγκυρίες το ελληνικό κοινοβούλιο έχει ψηφίσει ήδη ένα νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης των πανεπιστημίων. Ένα νομοσχέδιο που έχει τροχιοδρομηθεί μέσα από διακρατικές συμφωνίες στην Μπολόνια το 1988. Με τον νέο νόμο το πανεπιστήμιο μπαίνει σε διαδικασία να συγχρονιστεί με τις απαιτήσεις των οικονομικών σχεδιασμών και της λεγόμενης οικονομικής ανάπτυξης.

Σε αυτή την περίοδο που το κράτος αλλάζει μορφή στο εκπαιδευτικό σύστημα, φανερώνεται ότι το «παλιό» πανεπιστήμιο (με το άσυλο, τον δημόσιο και τον δωρεάν χαρακτήρα) δεν ήταν κάποια κοινωνική κατάκτηση (αφού είναι στα χέρια του κράτους να το διαχειρίζεται) όπως κόπτεται η μη κυβερνητική μερίδα της αριστεράς αλλά ήταν ένας κοινωνικός συμβιβασμός («κοινωνικό συμβόλαιο») που πραγματικά ήταν η συναίνεση στις τότε ανάγκες και κινήσεις του μεταπολιτευτικού κράτους το οποίο έπρεπε να εδραιωθεί ιδεολογικά και θεσμικά στον κοινωνικό χώρο. Οι πριν τριακονταετίας επιλογές του κράτους όσον αφορά τη διαχείριση των λειτουργικών του μηχανισμών που επηρέαζαν φυσικά άμεσα και την κοινωνία ήταν επιλογές επιβίωσης, μέσω της αποδοχής του από μερίδα της κοινωνίας. Τα πανεπιστήμια λειτούργησαν ως εκκολαπτήρια ψηφοφόρων, κομματικών στελεχών και μελλοντικών εξειδικευμένων παραγωγικών σκλάβων. Η δοσοληψία όσων κινούνταν στο πανεπιστήμιο με τον κομματικό μηχανισμό έφτιαξε τις στρατιές των πολιτών οι οποίοι θα υποστήριζαν τις επιλογές (επιβίωση) του συστήματος.

Αξιοσημείωτη είναι η τάση όταν ιδιωτικοποιείται ένα κομμάτι του δημόσιου να ακούγονται πολλές φωνές διαμαρτυρίας. Παρόλα αυτά πολλοί διαχωρίζουν το δημόσιο από το κρατικό ή ταυτίζουν κάποιο χώρο δημόσιο με ελεύθερο χώρο. Το ερώτημα που προκύπτει είναι πως ένας ελεύθερος χώρος ή κάτι δημόσιο είναι στη δικαιοδοσία του κράτους να το κάνει ότι θέλει (;). Φυσικά όσο υπάρχει κράτος ούτε ελεύθεροι άνθρωποι θα υπάρχουν ούτε ελεύθεροι χώροι. Έτσι και τα πανεπιστήμια θα είναι δημόσια ή θα είναι ιδιωτικά όταν και όσον το κράτος και η εξουσία εξυπηρετείται από τον ένα ή τον άλλον σχηματισμό. Από απελευθερωτική οπτική δεν υπάρχει διαφορά με το αν το πανεπιστήμιο είναι ιδιωτικό ή δημόσιο. Ακόμα σε εξισωτικές και ελεύθερες συνθήκες θα ήταν παραφωνία η οποιαδήποτε εκπαιδευτική βαθμίδα.

Όπως φάνηκε το ΄06 και το ΄07 αλλά και σε άλλες περιπτώσεις (όπως πρόσφατα στη Χιλή) κατά τις φοιτητικές κινητοποιήσεις ελλοχεύουν οι πιθανότητες να αναδειχθούν πηγαία ξεσπάσματα άρνησης και σύγκρουσης με το σύστημα εκμετάλλευσης, ξεφεύγοντας έτσι από το αιτηματικό και μερικό χαρακτήρα των κινητοποιήσεων και θέτοντας ανοιχτά το ζήτημα της καταστροφής του συνόλου της κυριαρχίας. Πάντα, σε αντίθεση με την συναινετική στάση απέναντι στην κυριαρχία και την τυχοδιωκτική στάση απέναντι στους φοιτητές-τριες από τις αριστερές παρατάξεις. Συναινετική απέναντι στην κυριαρχία επειδή δεν την αρνούνται συνολικά αλλά μόνο μερικά στην περίπτωση του νέου νόμου. Τυχοδιωκτική στάση απέναντι στους φοιτητές-τριες επειδή ως πολιτικά μορφώματα οι παρατάξεις επιζητούν την συσπείρωση κινημάτων για να τα διαχειριστούν στα σοσιαλιστικά τους σχέδια ή αλλιώς για να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του χαλίφη και όχι για να καταλύσουν κράτος και εξουσία.

Οι αγώνες ενάντια στην κυριαρχία, τα σχέδια και τις εντολές της είναι αντιφατικό να συνοδεύονται με αιτήματα από πλευράς των αγωνιζομένων. Αντιφατικό διότι ο αιτηματικός χαρακτήρας μιας κινητοποίησης από μόνος του αναγνωρίζει και αποδέχεται το συνολικό οικοδόμημα της εξουσίας και η όποια σύγκρουση πλέον είναι ενδοσυστημική, ως ένα μεγάλο βαθμό αναμενόμενη και διαχειρίσιμη από το κράτος. Μέσω των αιτημάτων αναδεικνύεται και η μερικότητα με την οποία αντιμετωπίζονται διάφορα ζητήματα που αφορούν τις συνθήκες εκμετάλλευσης με αποτέλεσμα να «αγνοείται» η συνολική επιβολή της εξουσίας στη ζωή μας. Όπως επίσης να γίνεται αποδεκτή η ύπαρξη του κράτους ως βασικού ρυθμιστή και διαμεσολαβητή στη ζωή μας. Όσο για το αίτημα για απόσυρση του νέου νόμου στην εκπαίδευση οι αιτούντες καταλήγουν στο να γίνουν θεματοφύλακες των προηγούμενων εξουσιαστικών επιλογών. Φυσικά τα «αιτήματα» βασίζονται στη γενικότερη θεωρία των «σταδίων» (μια θεωρία αριστερή -εξουσιαστική) στην οποία η κατρακύλα δεν έχει τέλος (το λέμε αυτό επειδή οι αγωνιζόμενοι καταλήγουν να ενσωματωθούν στο εξουσιαστικό οικοδόμημα και να μην μπορούν να προτάξουν κάτι απελευθερωτικό).

Το κράτος για να επιβάλλεται αναπαράγει τις εξουσιαστικές σχέσεις μέσα στην κοινωνία, διαχωρίζει και κατατάσσει τους ανθρώπους σε διάφορες κατηγορίες προσδίδοντας τους παράλληλα και διάφορους ρόλους (όπως του φοιτητή, του εργαζόμενου, του άνεργου, του ιδιοκτήτη, του μπάτσου κτλ). Ένας ρόλος μπορεί να είναι ρόλος εξουσιαστή ή εξουσιαζόμενου. Το ότι ο ρόλος του φοιτητή ή του εργαζόμενου είναι ρόλοι εξουσιαζόμενων δεν σημαίνει ότι τους εξιδανικεύουμε κιόλας σε επαναστατικούς ή απελευθερωτικούς (αφού από μόνοι τους οι ρόλοι αυτοί περιέχουν την υποτέλεια). Έτσι ένα απελευθερωτικό πρόταγμα είναι η άρνηση του κάθε κοινωνικού ρόλου που μας έχει επιβάλει το κράτος. Διότι ο κάθε ρόλος (στερεότυπο) που μας προσδόθηκε μέσα στις εξουσιαστικές συνθήκες που ζούμε περικλείει τα προστάγματα, την υποτελή συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά ενός εξουσιαζόμενου ανθρώπου. Σε συνθήκες ελευθερίας μας είναι άχρηστος κάθε δοτός ρόλος. Επειδή ως αναρχικοί δεν αγωνιζόμαστε για καμία εργατική εξουσία, για κανένα ιδεολόγημα αέναης παραγωγικής ανάπτυξης και προόδου, για κανένα φυλακισμένο κόσμο κλεισμένο σε τσιμέντα και φράκτες (ιδεολογικούς και κυριολεκτικούς). Για κανένα κόσμο εργατών και εργοδοτών, εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων, παράνομων και νόμιμων, εξουσιαστών και εξουσιαζόμενων.

Η αυθεντική μόρφωση μπορεί να υπάρξει μόνο σε συνθήκες απελευθερωμένες από κράτος και εξουσία, μέσα από την δημιουργική αλληλεπίδραση και αυτενέργεια των ανθρώπων.

ΠΟΛΕΜΟ ΣΕ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ

Σύμπραξη για την αναρχία

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *