ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΕΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΡΧΙΚΗ ΟΛΟΤΗΤΑ [σκέψεις και απόψεις ενότητα τέταρτη]

             Για να επικρατεί η κυριαρχία δεν στηρίζεται εξαρχής στην απειλή ή την χρήση ωμής βίας ΄ αυτό είναι κάτι που έπεται ως η έσχατη λύση απέναντι στους ανυπότακτους της κοινωνίας. Αλλά ούτε βασίζεται ως επί το πλείστον σε διαταγές του τύπου «αυτό πρέπει να κάνετε» ή «έτσι πρέπει να επιβιώνετε». Η κυριαρχία στηρίζεται εξαρχής  σε ένα πρωταρχικό ύπουλο καθορισμό που συνήθως συνοψίζεται σε φράσεις όπως: «έτσι είναι τα πράγματα» ή «αυτή είναι η φύση του ανθρώπου». Είναι πολύ πιο εύκολο και ανώδυνο για την κυριαρχία στην προσπάθεια της να ελέγξει και να ορίσει, να έχει ευθυγραμμισμένους εξαρχής τους υποτελείς της σε δόγματα και ψευδαισθήσεις περί αναπόφευκτου, μοιραίου ή φυσικής εξέλιξης του τρόπου ζωής. Έτσι διάφορα κατασκευάσματα της κυριαρχίας, όπως για παράδειγμα και η οικονομική κρίση, μέσα από μεθοδευμένη διαστρέβλωση παρουσιάζονται από τους εξουσιαστές ως κάτι το φυσικό.

Η πρώτη μορφή οργανωμένης εξουσίας πραγματοποιήθηκε μαζί με ένα σύνολο αλλαγών στον τρόπο ζωής των ανθρώπων και κυρίως στον τρόπο που αντιμετώπιζαν τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο. Η οικοδόμηση του πολιτισμού βασίζεται στην ωφελιμιστική αντίληψη και εκμετάλλευση της φύσης, ανάγοντας τον άνθρωπο σε μια υποτιθέμενη θέση ανωτερότητας απέναντι στον φυσικό κόσμο. Και επειδή ο πολιτισμός είναι εξορισμού ένα εξουσιαστικό κατασκεύασμα, μέσα από τις διαδικασίες του η κυριαρχία στοχεύει στην αναπαραγωγή και διαιώνιση των εξουσιαστικών σχέσεων. Η κυριαρχία για να δικαιολογήσει τον πολιτισμό και την ύπαρξη της αναπαρήγαγε δόγματα και μύθους περί της ανθρώπινης φύσης. Κατά πόσο όμως η κυριαρχία, το κράτος και η πόλη είναι στην φύση του ανθρώπου;

Αν θεωρούσαμε ότι το κράτος είναι ένας θεσμός που νομοτελειακά οι άνθρωποι θα τον ανέπτυσσαν επειδή είναι στη φύση τους τότε θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι το κράτος είναι μια φυσική εξέλιξη της ανθρώπινης ύπαρξης ή ότι είναι μια φυσική κατάσταση. Όμως τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι.  Έχουμε αναφέρει και σε άλλα κείμενα μας ότι οι άνθρωποι έχουν ζήσει για πολλές χιλιάδες χρόνια χωρίς κράτος και ορισμένοι ζούνε ακόμα. Όσοι έζησαν και ζούνε ακόμα χωρίς κράτος δεν είχαν ή έχουν κάποιες γενετικές διαφορές, αλλά ούτε η νοημοσύνη τους είναι πιο χαμηλή από αυτούς που ζούνε υπό του κράτους[1]. Η οργανωμένη εξουσία δεν έχει σχέση με την αδάμαστη φύση του ανθρώπου αλλά ούτε έχει σχέση με την φύση γενικότερα. Η οργανωμένη εξουσία, η οποία συστάθηκε από ανθρώπους δεν σημαίνει ότι είναι και φυσική εξέλιξη, αλλά είναι ένα τεχνητό κατασκεύασμα που για να λειτουργήσει πρέπει να αλλοιώσει την φυσική κατάσταση. Με βάση αυτή την ταχτική, η οργανωμένη εξουσία κινείται εξαρχής πάνω σε δύο άξονες: ο ένας είναι να δαμάσει, να διαχωρίσει και να λεηλατήσει οτιδήποτε φυσικό και ο δεύτερος είναι να παραμορφώσει, να επανακαθορίσει και να επιβάλει το αποτέλεσμα της πρακτικής της ως κάτι το φυσικό. Αν το κράτος ήταν μια φυσική κατάσταση, τότε οι εξουσιαστές δεν θα οικοδομούσαν ένα σύνολο από μηχανισμούς για να εξαπατούν, να ελέγχουν και να κατευθύνουν τις δραστηριότητες των ανθρώπων. Αν ο πολιτισμός ήταν στην φύση του ανθρώπου τότε δεν θα χρειαζόταν το σχολείο, οι νόμοι, τα σωφρονιστικά ιδρύματα, οι μπάτσοι, οι δικαστές και οι φυλακές. Μηχανισμοί όπως είναι το σχολείο είναι απαραίτητοι για το κράτος, για να εξαπατήσουν, να καταστείλουν, να χαλιναγωγήσουν και να υποτάξουν την φύση του ανθρώπου σε ένα πλαίσιο τεχνιτών νόμων και κανόνων, που οι θιασώτες της κυριαρχίας έχουν το θράσος να ονομάζουν φυσικό δίκαιο.

Για να επιβληθεί το κράτος έπρεπε οι κυρίαρχοι να κατασκευάσουν και τα απαραίτητα ιδεολογικά εργαλεία που θα συσκότιζαν και θα διαστρέβλωναν την αλήθεια σχετικά με την ελεύθερη διαβίωση των ανθρώπων πριν τη κατασκευή του κράτους. Έτσι κατασκεύασαν την οπτασία για μια προηγούμενη ανθρώπινη κατάσταση  τόσο αχόρταγη και εριστική που αν δεν δαμαζόταν με κάποιο τρόπο ο άνθρωπός δεν θα μπορούσε να επιβιώσει. Οι αντιλήψεις της κυριαρχίας αποτυπώνονται μέσα από τα γραπτά διάφορων συγγραφέων υποστηριχτών του κρατισμού.  Οι απόψεις του Τομας Χομπς για την αρχέγονη και φυσική κατάσταση του ανθρώπου μοιάζουν πολύ με του αρχαίου ιστορικού Θουκυδίδη (στη λεγόμενη «Αρχαιολογία» Πρώτο Βιβλίο) για την καταγωγή των Ελλήνων. Ο Θουκυδίδης θεωρούσε ότι οι πρώτοι Έλληνες  ήταν «υπανάπτυκτοι» εξαιτίας αμοιβαίων φόβων. Έτσι δεν μπορούσαν να έχουν εμπόριο, ναυτιλία, γεωργία και πόλεις, γι’ αυτό δεν μπορούσαν να φτάσουν  «σε κάποια μορφή μεγαλείου». Παρομοίως ο Τόμας Χόμπς θεωρούσε ότι οι άνθρωποι στη φυσική τους κατάσταση ήταν εντελώς εγωιστές, δεν έφτιαχναν «άνετα χτίσματα» ούτε ανέπτυξαν τέχνες, γράμματα ή κάποια αίσθηση του χρόνου και της δικαιοσύνης. Θεωρούσε ότι η ζωή τους ήταν βρώμικη, απάνθρωπη και σύντομη. Απέναντι σε αυτή την παραμορφωμένη αρχέγονη κατάσταση που επινόησε ο Χόμπς παρουσιάζει μια άλλη στρεβλωμένη συνθήκη κατά την οποία οι άνθρωποι οδηγημένοι από την λογική και σπρωγμένοι από φόβο, συμφώνησαν τελικά να παραχωρήσουν το ιδιωτικό τους δικαίωμα στο κράτος, το οποίο θα ασκεί τη δύναμη τους προς το συμφέρον της συλλογικής ειρήνης και άμυνας.

Ο Ησίοδος στο Έργα και Ημέρες αποτυπώνει την άποψη ότι χωρίς δικαιοσύνη οι άνθρωποι θα κατασπαραχτούν μεταξύ τους σαν τα ζώα, όπως την εποχή που προηγήθηκε της βασιλείας του Δια. Απόψεις σαν του Θουκυδίδη, του Χομπς, του Ησίοδου αλλά και τόσων άλλων είναι η επικρατούσα αντίληψη για την ζωή των ανθρώπων χωρίς κράτος. Και προφανώς αυτό δεν είναι ένα τυχαίο συμβάν αλλά είναι προϊόν της συστηματικής καλλιέργειας της άγνοιας από την κυριαρχία.

Μια άλλη μυθοπλασία της κυριαρχίας είναι ότι η εξουσία είναι στη φύση του ανθρώπου, εξού και η διατύπωση του Καντ ότι «Ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που χρειάζεται αφέντη…και ο αφέντης είναι ζώο που χρειάζεται και αυτός αφέντη». Όπως και η διατύπωση του Αριστοτέλη ότι «το άρχειν ήδιστον» (το να ασκείς εξουσία είναι η υπέρτατη ευχαρίστηση). Ο Χομπς διατύπωσε ότι «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος» και υπάρχει η τάση στον άνθρωπο «είτε δια της βίας είτε με δόλο να κυριαρχεί πάνω σε όλους όσους μπορεί, μέχρις ότου δεν θα βλέπει πια καμία άλλη εξουσία αρκετά ισχυρή για να τον απειλήσει» και έτσι όπως ισχυρίστηκε δημιουργείται το κράτος, η κοινή δύναμη που τους κρατά όλους σε κατάσταση φόβου.

Ας δούμε τώρα ένα άλλο έκτρωμα του πολιτισμού: τις πόλεις. Στην αρχαιότητα η πόλη ήταν ταυτόσημη έννοια με το κράτος και την πολιτικά συγκροτημένη κοινωνία (δηλαδή το σύνολο του πληθυσμού που είχε πολιτικά δικαιώματα) και αυτό δείχνει και την ταυτόχρονη εξέλιξη τους. Υπάρχει η αντίληψη ότι η πόλη είναι απλά ένα ουδέτερο μέρος που φτιάχτηκε για να μένουν οι άνθρωποι όταν έγιναν πολλοί. Όμως η ιστορία των πόλεων δεν είχε μια απλοϊκή γραμμική πορεία, αλλά σημαδεύτηκε από τις κινήσεις και τις ανάγκες της κυριαρχίας. Η πόλη, όπως θα δούμε και στην επόμενη ενότητα, είναι ένας εξουσιαστικός θεσμός, που αναπτύχθηκε ταυτόχρονα με την συστηματοποίηση της γεωργίας και την οργανωμένη εξουσία. Στην πόλη αναπτύχθηκε και η σημερινή μαζική κοινωνία με τις πολύπλοκες σχέσεις και ρόλους. Ο πολιτισμός, η πόλη, η πολιτεία, ο πολίτης και η πολιτική είναι έννοιες αλληλοεξαρτώμενες και άμεσα συνδεδεμένες με την κυριαρχία καθ’ όλη την ιστορία της και επιβλήθηκαν κόντρα στην φυσική κατάσταση. Τα ακόλουθα λόγια του Αριστοτέλη μας δίνουν να καταλάβουμε ότι η έννοια του πολίτη δεν έχει σχέση με την αναρχία και την ελευθερία: «Ο καλός πολίτης πρέπει να ξέρει και να κυβερνιέται και να κυβερνάει». Σε ένα άλλο σημείο στα Πολιτικά ο Αριστοτέλης συμπληρώνει την πλήρη διαστρέβλωση περί της ανθρώπινης φύσης: «…γίνεται ολοφάνερο ότι η πόλη είναι μια φυσική πραγματικότητα και ότι ο άνθρωπος είναι από την φύση του προορισμένος να ζήσει μέσα στην πόλη, και είναι πολιτικό ζώο…»[2]. Ο πολιτισμός όπως και ο θεσμός της πόλης και της πολιτικής είναι εξορισμού εξουσιαστικά κατασκευάσματα και η κάθε αναγωγή τους ως φυσικά φαινόμενα εκλαμβάνεται απλά ως άλλη μια προσπάθεια εξαπάτησης. Ο Αθηναίος στους Νόμους μιλάει για το δημιούργημα του ανθρώπου, την τέχνη, σε σύγκριση με τη φύση: «Η τέχνη […] θνητή η ίδια και φτιαγμένη από θνητά, γέννησε μερικά αθύρματα, δίχως πραγματική υπόσταση, αέρινα ομοιώματα […] σαν κι αυτά που γεννάει η ζωγραφική, η μουσική και άλλες βοηθητικές τέχνες […] Η πολιτική μάλιστα, λένε, λίγα κοινά έχει με τη φύση, ενώ πιο πολύ σχετίζεται με την τέχνη ˆ  παρόμοια και η νομοθεσία είναι ολόκληρη, όχι κατά φύση, αλλά έργο της τέχνης, και από τις διατάξεις της λείπει η αλήθεια.[889c-d]». Η πολιτική και οι  πολιτικές διαδικασίες είναι το μέσο για να γίνει ο διακανονισμός της λειτουργίας της πόλης και των πολιτών. Οι αναρχικές και απελευθερωτικές διαδικασίες είναι αντιπολιτικές επειδή αρνούνται τα κατασκευάσματα της κυριαρχίας, την πολιτική ζωή και το κράτος.

Οι εξουσιαστικές σχέσεις μέσα στην κοινωνία μεταφράζονται και μετασχηματίζονται με διάφορους τρόπους ανάλογα και με τις πολιτισμικές εξελίξεις. Για παράδειγμα, ο διαχωρισμός του άνδρα και της γυναίκας, με την πρόφαση της ύπαρξης κάποιων βιολογικών διαφορών, ήταν και η αιτία για να θεωρείται η γυναίκα σχεδόν καθόλη την διάρκεια του πολιτισμού ως υποδεέστερο ον από τον άνδρα. Ως γνωστόν, η γυναίκα μόλις κατά τα τέλη του 19^ου αιώνα άρχισε να αντιμετωπίζεται ισότιμα με τον άνδρα ενώ ακόμα σε διάφορες χώρες η γυναίκα θεωρείται υποδεέστερή του. Ακόμα και στην αρχαία Αθήνα, το λίκνο του πολιτισμού, οι γυναίκες δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα και θεωρούνταν κατώτερες των ανδρών και όπως διατύπωσε ο Αριστοτέλης: «Ο άντρας είναι από τη φύση καλύτερος από τη γυναίκα. Ο άντρας διευθύνει και η γυναίκα υπακούει σ’ αυτόν.» Γι’ αυτό το ζήτημα οι θιασώτες της άμεσης δημοκρατίας και της αρχαίας Ελλάδας θα απαντούσαν ότι ήταν διαφορετικές οι κοινωνικό-ιστορικές συνθήκες, όμως ηθελημένα αγνοούν ότι πρωτόγονες φυλές διαβίωναν και διαβιούν χωρίς διαφυλικούς και σεξιστικούς διαχωρισμούς.

Ένας άλλος μύθος, προϊόν του πολιτισμού είναι ότι ο άνθρωπος είναι ανώτερος από την υπόλοιπη φύση, ότι είναι το πιο τελειοποιημένο είδος ζωής στον πλανήτη και εξ αυτού μπορεί να διαχειρίζεται και να μεταποιεί το φυσικό περιβάλλον προς όφελος του. Η ανθρωποκεντρική φαντασίωση, ότι οι άνθρωποι είναι δημιουργοί του κόσμου, συνεπάγεται ότι οι δραστηριότητες τους μπορούν να διαχωριστούν και να δράσουν ανεξάρτητα από τη ισορροπία του οικοσυστήματος.[3]

Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος διαφέρει από τα υπόλοιπα είδη ζωής, όπως και τα υπόλοιπα είδη ζωής διαφέρουν από τον άνθρωπο σε βιολογικό επίπεδο. Βεβαίως σε βιολογικό επίπεδο διαφέρει και ο άντρας από την γυναίκα ή ένα παιδί από ένα ενήλικο. Το ότι υπάρχουν βιολογικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων ή μεταξύ των ανθρώπων και των άλλων ειδών ζωής, ζώων ή φυτών, δεν σημαίνει κιόλας ότι κάποιοι ορίζονται ανώτεροι και κάποιοι κατώτεροι. Η κυριαρχία για να επιβληθεί φρόντισε να αλλοτριώσει τον άνθρωπο από τον φυσικό του κόσμο και να τον εξαρτήσει από τεχνικές νόρμες επιβίωσης και εξουσιαστικές αντιλήψεις. Ο αγώνας για την απελευθέρωση θα είχε κάποιο νόημα μόνο αν έχει συνολική και οικοκεντρική αντίληψη της ζωής, προς μια κατεύθυνση κατανόησης και αλληλοσεβασμού του μη ανθρωπόμορφου φυσικού κόσμου.[4] Ο φυσικός κόσμος δεν είναι η ανόργανη ύλη του ανθρώπινου σώματος όπως ισχυρίστηκε ο Μαρξ[5] αλλά είναι ο πραγματικός οίκος των ανθρώπων και όχι οι πόλεις. Ό,τι υπάρχει στη φύση δεν ανήκει σε κανένα είδος ζωής. Αντίθετα, όλα τα είδη θα έπρεπε να συνυπάρχουν αρμονικά για να ρυθμίζεται η βιωσιμότητα όλων μέσα από την βιωσιμότητα του οικοσυστήματος.

Η διατροφή είναι μια βασική ανάγκη για να κρατηθεί στη ζωή ο κάθε ζωντανός οργανισμός. Και για την κυριαρχία είναι πρωτεύον ζήτημα να ελέγχει την διαδικασία εξασφάλισης τροφής των υποτελών της. Στην περίπτωση που όλοι οι άνθρωποι μπορούσαν να έχουν αυτάρκεια στην παραγωγή ή να βρίσκουν τροφή στη φύση, η κυριαρχία θα ήταν δύσκολο να επιβληθεί (αφού δεν θα υπήρχε και λόγος ύπαρξης της). Άρα για την οργανωμένη εξουσία είναι ουσιώδες ζήτημα να υπάρχει παραγωγή τροφής από μια μερίδα του πληθυσμού, ενώ μια άλλη μερίδα της κοινωνίας να στοιβάζεται στις πόλεις και να εξαναγκάζεται να εργάζεται σε ηλίθιες δουλειές για να μπορεί μετά να αγοράσει την τροφή της. Η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού ανθρώπων σε μια εδαφική περιοχή είναι βασική προϋπόθεση για να δομηθεί το κράτος. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στις πόλεις διατροφικά είναι πλήρως εξαρτημένοι από τους μηχανισμούς του κράτους. Παράλληλα, όσοι ζούνε στην ύπαιθρο θα μπορούσαν να ζήσουν με αυτάρκεια, όμως οι μηχανισμοί του κράτους (ιδιοκτησία, σχολείο, θρησκεία, αστυνομία) τους έχουν εξαρτήσει πολιτισμικά σε ένα ενιαίο σύστημα εκμετάλλευσης.

Όσο πιο πολλές και πολύπλοκες είναι οι ανάγκες της κοινωνίας τόσο πιο πολύ βαθαίνει και η εξάρτηση της από τον κρατικό μηχανισμό. Σε μια απόπειρα ουσιαστικής και ολικής απελευθέρωσης οι άνθρωποι αδιαμφισβήτητα θα πρέπει να περιορίσουν τις ανάγκες τους στα απολύτως απαραίτητα, για να μπορέσουν να επιβιώσουν χωρίς να εκμεταλλεύονται ο ένας τον άλλο και χωρίς να καταστρέφουν τον φυσικό κόσμο.

Είναι μύθος ότι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την κτηνοτροφία αλλά και ότι πρέπει να τρέφονται με κρέας. Είναι ένας μύθος που βαθαίνει την εξάρτηση μας από την κυριαρχία αλλά έρχεται και ενάντια στις αναρχικές μας αντιλήψεις περί αρμονίας με τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο. Υπάρχουν πολλαπλά στοιχεία ότι η διατροφή του ανθρώπου βασιζόταν στην τροφοσυλλογή ενώ το κυνήγι μεγάλων θηλαστικών άρχισε κατά την Ύστερη Παλαιολιθική περίοδο, λίγο πριν την εμφάνιση της γεωργίας[6]. Αλλά ακόμα και όταν κυνηγούσαν οι απολίτιστοι άνθρωποι το έκαναν με ιδιαίτερο σεβασμό προς τα ζώα.[7]   Η κτηνοτροφία από την άλλη ήταν και η αιτία για να εμφανιστούν διάφορες πανδημίες που στοίχισαν την ζωή πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.[8] Ακόμα η συστηματική κατανάλωση κρέατος είναι βασική αιτία για ένα σωρό καρδιακές παθήσεις που είναι η βασική αιτία θανάτου στον δυτικό πολιτισμό. Τα απόβλητα των κτηνοτροφικών μονάδων που περιέχουν τεράστιες ποσότητες μεθανίου δηλητηριάζουν τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και την ατμόσφαιρα εντείνοντας την καταστροφή του περιβάλλοντος. Η κτηνοτροφία μαζί με την βιομηχανία παραγωγής βιοκαυσίμων χρησιμοποιούν το 50% της γεωργικής παραγωγής, ενώ αυτό θα μπορούσε να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες του ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού των ανθρώπων το οποίο πεινά ή λιμοκτονεί. Συνοπτικά αν υποθέταμε ότι καταργείται η κτηνοτροφία, που στην ουσία δεν την έχει πραγματικά ανάγκη ο άνθρωπος, μπορούν να αποφευχθούν τα εξής(ανεξαρτήτως σειράς): η μόλυνση του περιβάλλοντος, ο βασανισμός ζώων, ο κίνδυνος πανδημίας ιών, η λιμοκτονία και τα θανατηφόρα ή μη  προβλήματα υγείας στον άνθρωπο.

Ας πιάσουμε τώρα το ζήτημα της ιδιοτέλειας, μιας συμπεριφοράς που στον πολιτισμό θεωρείται φυσική και ταυτίζεται με την ανθρώπινη φύση. Οι άνθρωποι που έζησαν εκτός των πλαισίων του πολιτισμού, θεωρούσαν την ιδιοτέλεια αφύσικη, μαγγανεία ή ήταν ένας καλός λόγος για εξοστρακισμό, εκτέλεση ή θεραπεία.[9] Η αντίληψη που δομήθηκε στον πολιτισμό για την ανθρώπινη φύση ότι είναι εγωιστική δεν είναι παρά μια οφθαλμαπάτη, φτάνει κανείς να ρίξει μια μάτια για το πόσο ανιδιοτελείς ήταν στις μεταξύ τους σχέσεις, οι άνθρωποι που έζησαν χωρίς κράτος. Η φιλαυτία και ο ατομισμός ήταν πράγματα άγνωστα στους ανθρώπους πριν την δόμηση οργανωμένης εξουσίας και τον θεσμό της ιδιοκτησίας.

Με προφάσεις του τύπου «όλοι οι άνθρωποι θα ήταν τύραννοι εάν το μπορούσαν»[10] οι κατά καιρούς εξουσιαστές προσπαθούν να δικαιολογήσουν την κρατική επιβολή και εκμετάλλευση. Το κράτος με το να προσδίδει την ιδιότητα του ιδιώτη στους ανθρώπους καταφέρνει να τους διαχωρίζει και να καλλιεργεί στις μεταξύ τους σχέσεις τον ανταγωνισμό και τον ατομισμό. Ο ανταγωνισμός όμως είναι και η κατάσταση που προωθεί την ανάπτυξη του δυτικού πολιτισμού και αυτό ήταν χρήσιμο για την κυριαρχία να ιδεολογικοποιηθεί και να «φυσικοποιηθεί» από την επιστήμη.  Η ιδέα ότι η φιλαυτία είναι απλώς φυσική ενισχύθηκε από το κύμα του βιολογικού ντεντερμισνισμού, του αναγεννημένου κοινωνικού δαρβινισμού των κοινωνιοβιολόγων και των εξελικτικών ψυχολόγων. Οι επιστήμονες αυτοί προσπαθώντας να εξηγήσουν τις πολύπλοκες σχέσεις που όρισε η κυριαρχία στον κοινωνικό χώρο μιλάνε με λίγα λόγια για «εγωιστικό γονίδιο» το οποίο κατευθύνει την πορεία της ανθρωπότητας.

Κλείνοντας θα σχολιάσουμε τον πολιτισμικό μύθο περί γραμμικής πορείας της ιστορίας της ανθρωπότητας και το ότι το ανθρώπινο είδος από τη φύση του εξελίσσεται τεχνολογικά. Η ιστορία κάθε πολιτισμού έχει μια αρχή, έναν ορισμένο χρόνο ύπαρξης και ένα τέλος (Μάγιας, Μεσοποταμία, Ρώμη, Κίνα, Νήσος Πάσχα, Ασανάζι).  Ο κάθε πολιτισμός επειδή ακριβώς βασίζεται και υπάρχει ενάντια στον φυσικό κόσμο αλλά και ενάντια στην φύση του ανθρώπου είναι καταδικασμένος να καταρρεύσει. Ο δυτικός πολιτισμός λόγω της τεχνολογικής του ανωτερότητας, από προηγούμενους πολιτισμούς, κατάφερε να επεκταθεί και να αποικίσει ολόκληρο τον πλανήτη Γη λεηλατώντας τον. Μέχρι πότε όμως θα υπάρχει και τι είδους ζωή μας υπόσχεται στο μέλλον; Η λεγόμενη ιδέα της προόδου, που συνδέεται με την εξέλιξη της τεχνοεπιστήμης δεν είναι παρά μια πολιτισμική παραφροσύνη που κινείται ενάντια σε κάθε τι φυσικό και όμορφο που υπάρχει στην βιόσφαιρα. Η αναρχία δεν αναγνωρίζεται στο δίπολο των συντηρητικών ή των προοδευτικών ιδεών, αλλά υπάρχει ακόμα ζωντανή περά από τις ιδέες και τα απόβλητα του πολιτισμού. Ο άνθρωπος, διαχωρισμένος από τον φυσικό κόσμο και σκλαβωμένος από τα επινοήματα και τους θεσμούς του πολιτισμού εξαναγκάζεται να ζει με τεχνητούς και όχι φυσικούς όρους.  Η γη ακόμα αναμένει καρτερικά, υποσχόμενη την πλήρη αισθαντικότητα, την ευζωία, την ελευθερία και την αναρχική ολότητα της φύσης του σύμπαντος. Η αγριότητα δεν είναι μια εποχή που παρήλθε…

Σύμπραξη για την αναρχία